RESTORASYON NEDİR?

Rölöve ve restitüsyon çalışmaları ışığında, yapının yeni kullanım amacı, günümüz konfor beklentileri, ilgili yönetmelik ve mülkiyet sahibinin talepleri doğrultusunda restorasyon kararları verilir. Bu doğrultuda verilen kararlar ve yapısal problemlere yönelik çözümler bir araya getirilerek restorasyon projesi oluşturulur. Bu kararlar ve çözüm yöntemlerinin yazılı anlatıma dökülerek rapor haline getirilmesi ile restorasyon projesi desteklenir.

Teknik anlamda restorasyon tanımı;

Restorasyon, eski, tarihi, otantik ve özgünlük değeri olan, önemli bir olaya ev sahipliği yapmış eserin, aslına uygun olarak, asli malzemeden, asli yapım tekniğinden ve özgünlüğünden faydalanarak mümkün olduğu kadar az müdahale ile koruyarak onarılmasıdır.

RESTORASYON ÇALIŞMASININ KAPSAMI

1. Restorasyon İlkeleri:

Restorasyon Projelerinin hazırlanmasında asgari şu ilkeler göz önünde tutulur;

• Kültür varlığının korunmasında ve onarılmasındaki amaç, onları bir sanat eseri olduğu kadar, bir tarihi belge olarak da korumaktır. Bu nedenle yapılacak müdahalelerde, yapının bir yada birden fazla dönemin sosyal, kültürel ve ekonomik yaşamının belgeleri olduğu unutulmamalıdır.
• Yeni bir kullanımın gerekmesi halinde, bu kullanım yapının özgün değerlerini ve niteliklerini bozmayacak ve onların algılanmasını güçleştirmeyecek ölçeklerde tasarlanmalıdır.
• Onarım müdahaleleri varsayımlara dayandırılmamalıdır. U bağlamda restitüsyon projesinin bir etüd olduğu ve bir uygulama projesi niteliği taşımadığı göz önüne alınmalıdır,
• Koruma ve kullanım için gerekli müdahaleler, yapının özgün bünyesinden farklı nitelik ve tekniklerle oluşturulmalıdır.
• Yapının yaşadığı farklı dönemlerdeki ekler, o dönemin yaşamının ve yapım tekniklerinin kaybedilmemesi gerekli ögeleri ise korunmalıdır.
• Bir dönemin açığa çıkartılması için eşdeğer değerlere sahip diğer dönemlerin tahrip yada yok edilmesinden kaçınılmalıdır,
• Restorasyon projesi genellikle, yalnız strüktürün sağlamlaştırılması ve uygulanacak teknolojilerin belirtilmesiyle kalmaz, tarihi yapının yeniden kullanılmasıyla ilgili önerileri de içerir. Verilmesi istenen işlevin yapıya uyarlanabilirliği araştırılır ve yeniden kullanım projesinin eserin kütlesel ve mekansal özelliklerini bozacak ekler, değişimler getirmemesine dikkat edilir. Restorasyon önemli olan yapının korunmasıdır, yeniden kullanım bir araçtır.

Bu şartnamenin 6.3.bölümünde tanımlanan projelerinin hazırlanmasında, ayrıca, 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ve değişiklikleri, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu İlke Kararları hükümlerine uyulacaktır.

2. Projelerin İçerik ve Ölçeği:

Restorasyon Projesi iki ana bölümden oluşacaktır:

• Mevcut Bünyede Gerçekleştirilecek Müdahaleler:

Yapının mevcut bünyesinde gerçekleştirilecek onarıma yönelik müdahaleler (örneğin aynen korunacak elemanlar, yenilenecek elemanlar, tamamlanacak elemanlar vb.), rölöve projeleri üzerinde değişik lejantlarla gösterilecektir. Bu gösterim sırasında, yapılacak müdahalenin yeri projeler üzerinde ayrıntılı olarak verilecek, müdahale tanımları ise gerekli görülmesi ve sadece lejantla anlatılamaması halinde, proje üzerinde yazılı olarak verilebilecektir. Müdahale tanımlarında kullanılacak onarım malzemesi ve onarım tekniği ayrıntılı olarak verilecektir.

Bu projelerin ölçeği 1/50’dir. Gereken hallerde 1/20 sistem detayı ve 1/10, 1/5 ve 1/1 detaylar da hazırlanabilir. Bu husus müellif tarafından ön etüd sürecinde hazırlanacak ve idareye bildirilecektir.

• Tamamlama ve Yeni Kullanıma Yönelik Müdahaleler

Etüdler sonunda yapının tamamlanması gereken ögeleri, koruma amacıyla getirilen yeni önerileri (üst örtü izolasyonu, drenaj vb.) ve yeni kullanımın esasları ayrı olarak hazırlanacak proje takımı üzerinde gösterilecektir.

Bu projelerin ölçeği 1/50’dir. Gereken hallerde 1/20 sistem detayı ve 1/10, 1/5 ve 1/1 detaylar da hazırlanabilir. Bu husus müellif tarafından ön etüd sürecinde hazırlanacak ve idareye bildirilecektir.

Hazırlanacak çizimlerin konum ve sayısı müellif tarafından ön etüd sonucunda saptanacak ve idareye bildirilecektir.

3. Restorasyon Raporu

Belirlenen sistem ve yapı öğelerine ait detaylar hariç, mevcut durum çizimleri üzerinde aşağıdaki hususlar işaretlenecek “Rölöve Analiz Raporu”, “Sorunlara ait rapor” ve “Restitüsyon Projesi ve raporu” göz önüne alınarak Rölöve paftaları üzerinde gerekli referans ilişkisi kurularak önemler ve kararlar getirilecektir.

Restorasyon raporu, mevcut bünyede gerçekleştirilecek müdahaleler ile tamamlama ve yeni kullanıma yönelik müdahaleleri içerecektir.